In september 2019 is een einde gekomen aan de juridische strijd tegen de resort waar de broers Verheyden logeerden de nacht vóór ze naar het strand gingen waar één van de broers niet opgewassen was tegen een muistroom en verdronk. Het verhaal van deze juridische strijd vind je in het toegevoegde persbericht, alsook het minnelijk akkoord bekrachtigd door het Hooggerechtshof in Kaapstad (Zuid Afrika).

 

Het opzet bij de start van de gerechtelijke procedure eind 2012 was de erkenning van het bestaan van de legal duty voor de resort om haar gasten te wijzen op de gevaren van de zee aan het nabijgelegen strand.

 

Ik citeer uit de dagvaarding:

 

… the Defendant ‘Khululeka Retreat) had a legal duty to take all reasonable steps to warn the deceased and the Third Plaintiff of the potential hazards of going swimming at the beach in question, especially so during spring tide.

The Defendant negligently failed to comply with the aforesaid legal duty insofar as it:

• Failed to have signage at the Defendants premises warning guests of the potential dangers of swimming in the sea in the area, including at the beach in question;
• Failed to brief guests, including the deceased and the Third Plaintiff, of sea conditions in the area, and specifically the beach in question;
• Failing, on 18 April 2011, to warn the deceased and the Third Plaintiff that swimming at the beach in question could be dangerous;
• Failed, on 18 April 2011, to warn the deceased and the Third Plaintiff that it was spring tide and consequently dangerous alternatively more dangerous than usual, to swim at the beach in question;
• Failed to warn the deceased and the Third Plaintiff that there were no life guards on duty at the beach in question.

 

Meer nog, ook de Consumer Protection Act, No. 68 of 2008 (Zuid Afrika) werd door onze advocaat ingeroepen. Ik citeer opnieuw uit de dagvaarding:

 

In terms of section 58(1) of the Consumer Protection Act, 68 of 2008 (‘the Act’), the supplier of any activity or facility that is subject to any risk of unusual character or nature, or risk which a consumer could not reasonably be expected to be aware, or which an ordinarily alert consumer could not reasonably be expected to contemplate in the circumstances, or risk that could result in serious injury or death, must specifically draw the fact, nature and potential effect of that risk to the attention of consumers in a form and manner that meets the standard set out in section 49 of the Act.

 

Te weinig incidenten van bijna-verdrinking of verdrinking in zee leiden tot een gerechtelijke procedure. Veelal wordt door de publieke opinie de verantwoordelijkheid bij het slachtoffer gelegd. Hij of zij heeft zich roekeloos gedragen en had moeten weten dat zwemmen in zee risicovol is. Maar is dat zo? Maakt de zee in die mate deel uit van ons dagelijks leven dat we kunnen zeggen dat we er ervaring mee hebben en we de risico’s perfect kunnen inschatten? Zoals we bijvoorbeeld ervaring hebben met het verkeer dat niet meer weg te denken is uit ons dagelijks leven?

 

Maar wie opgroeit in een land met veilige stranden waar zwemmen in zee gereglementeerd wordt met politieverordeningen en waar 'leren zwemmen' niet meer inhoudt dan zwemvaardigheden aanleren in een zwembad vreemd aan alle karakteristieken van de zee, kan de risico’s van zwemmen in zee aan verre supergepromote toeristische en vaak niet bewaakte stranden niet inschatten. Noem hem of haar dus niet  roekeloos wanneer hij of zij in zee gaat, maar onwetend wanneer niemand of niets hem of haar terplekke op de gevaren van de zee wijst. De zee kan er verraderlijk kalm uitzien terwijl muistromen onherkenbaar voor een leek levensgevaarlijk kunnen zijn. Wie dan nog nooit van een muistroom heeft gehoord en erin terechtkomt, wordt overmand door paniek en dan is de kans groot dat hij of zij de strijd verliest tegen de stroming.

 

Komt er nog bij dat aan toeristische stranden vaak de gevaren worden verzwegen uit vrees toeristen af te schrikken, meer nog, stranden die voor de lokale bevolking bekend zijn als gevaarlijk worden in toeristische brochures niettemin geprezen als paradijselijke stranden waar het heerlijk is om te zwemmen. Niet anders werd Ntafufu beach omschreven op de website van Khululeka Retreat: “Our lagoon is clean, our beaches are wide, unspoilt and great for swimming and surfing”. Terwijl Dr Eckart Schumann Pr.Sci.Nat. na onderzoek van het incident op 18 april 2011 en terplekke te zijn geweest besluit dat "rip currents are a relatively common feature of the dynamics of Ntafufu Beach. However, with the variations in waves and sand movement it is not possible to predict when and where such rip currents will become established, or indeed how long they will persist.", voldoende reden dus om zwemmen aan dit strand af te raden bij afwezigheid van redders.

 

Weinigen die het dus wagen een gerechtelijke procedure op te starten uit vrees voor het prijskaartje en de moeilijkheden die een rechtszaak in een vreemd land met zich meebrengt. Wij lieten ons niet afschrikken en wilden tegen de gedachte ingaan dat onze zonen roekeloos waren geweest. Wij wilden een precedent scheppen in Zuid Afrika, een  land waar heel wat toeristen verdrinken, en in de wereld, hopende hiermee de toeristische sector aan te moedigen haar verantwoordelijkheid te nemen door met alle mogelijke middelen haar gasten te waarschuwen voor de gevaren van de zee.

 

Hiernaast is tevens nog een uitgebreid duidingsartikel van Ray Hartle te vinden, journalist van de Daily Dispatch; verschenen in the Daily Life op 28/7/2020.

 

Foto: muistromen aan Ntafufu Beach, Google Earth, 2010